افت تحصیلی وگرسنگی پنهان

استفاده از منابع  فقط با ذکر منبع مجاز است !

افت تحصیلی وگرسنگی پنهان

فقدان پاره ای ازموادمغذی نظیر پروتئین،آهن،کلسیم،ید،ویتامینA وویتامینهای گروه B میتواند باعث پیدایش پدیده ای به نام گرسنگی پنهان شود.علاوه برمسایل مختلف که دریادگیری مؤثراست گرسنگی پنهان نیز عامل مهمی درامرتحصیل می باشد.اضطراب،نگرانی،کج خلقی ها،تنش های عصبی وعدم تمرکز حواس ریشه درامر تغذیه ناسالم کودکان سنین مدرسه ونوجوانان دارد.بطورمثال:دانش آموزانی که شکلات ومواد شیرینی بسیار مصرف می کنند،اغلب عصبانی هستند.

فرآیندی که صورت می گیرد،این گونه است که دریافت زیاد شیرینی وشکلات موجب مصرف زیاد ویتامین های گروه B دربدن بچه هامی شود وازطرفی ویتامین های گروه B دراعصاب بسیار زیادنقش دارد.ازاین رو مصرف زیاد این گونه موادخوراکی کمبود ویتامین B رادربدن ایجادمی کند وبه دنبال کمبود ویتامین B دراعصاب،موجبات افت تحصیلی برای دانش آموز فراهم می شود.

کم خونی فقرآهن وکاهش قدرت یادگیری کمبودآهن وکم خونی یکی ازمشکلات عمده ی تغذیه ای درکشورماست.برای ساختن گلبولهای قرمز خون اگرآهن به مقدارکافی دردسترس نباشدابتدا شخص ازذخایر بدن خود استفاده کرده وسپس درصورت برداشت مکرر وعدم تأمین آهن،ذخایربدن کاهش پیداکرده وکمبودآهن وبه دنبال آن کم خونی فقرآهن رخ می دهد.

آهن اساسی ترین ماده اولیه برای ساختن گلبولهای قرمز خون است.

البته علاوه برآهن موادمغذی دیگری هم مثل اسیدفولیک،ویتامین B₆،ویتامین B₁₂،ویتامین ث وپروتئین برای خون سازی لازم است که باید ازطریق رژیم غذایی تأمین شود.

عوارض ناشی ازکم خونی وفقرآهن درکودکان درسنین مدرسه ونوجوانان

آهن کافی برای حفظ سلامت،رشدمطلوب وفراهم ساختن زمینه مناسب برای یادگیری دردوران تحصیل ضروری است.اگرچه کمبودآهن می تواند درتمام مراحل زندگی سبب کاهش قدرت ادراک ویادگیری گردد ولی اثرات نامطلوب کم خونی دردوران شیرخوارگی واوایل کودکی غیرقابل جبران است.کم خونی فقرآهن درکودکان سنین مدرسه باتأخیررشدخفیف همراه است ودرمان کم خونی موجب افزایش سرعت رشد می شود.

کودکان ودانش آموزانی که دچار کم خونی هستندهمیشه احساس خستگی وضعف می کنندویادرهنگام ورزش خیلی زود خسته می شوند.دراین افراد تغییرات رفتاری به صورت بی حوصلگی وبی تفاوتی مشاهده می شود.

کم خونی فقرآهن به علت تأثیربرقدرت یادگیری باعث افت تحصیلی دانش آموزان می شود.

علل شایع کم خونی دربین دانش آموزان

والدین آگاه باید دلایل ایجادکم خونی رادربین دانش آموزان ونوجوانان بشناسند بنابراین درذیل به علل ایجاد آنها می پردازیم.

1- عادات ورفتارهای غذایی دردوران مدرسه وبلوغ مثلاً مصرف زیاد نوشابه های گازدار،سوسیس،کالباس،پیتزا،تنقلات غذایی کم ارزش مانند:چیپس،شکلات،پفک و... .

2- عدم مصرف گوشت،جگر،دل،قلوه وموادغنی ازآهن.

3- عدم مصرف مرکبات وموادغنی ازویتامین ث.

4- آلودگی انگلی.

5- کم اشتهایی وتغییر خلق وخوی به دلیل بلوغ جسمانی

6- مصرف چای وقهوه برای درس خواندن.

منابع غنی ازآهن:

امعاءواحشاء،حبوبات،سبزی های سبز تیره،خشکبار،(گردو،فندق،کشمش،بادام،پسته،برگه هلو،خرما و...)گوشت قرمز.

 کمبود ویتامین B₁ ورابطه آن باخستگی وعصبانیت دردانش آموزان ودانشجویان

ویتامین B₁ یاتیامین درمتابولیسم قندنقش مهمی داردیعنی بدونحضور ویتامینهای گروه B به خصوص ویتامین B₁ قندها نمی توانند تبدیل به انرژی شوند.درصورت کمبود ویتامین B₁ میزان موادسمی دراطراف تارهای عصبی مغز انباشته شده وهمین امرباعث عصبانیت وپرخاشگری می گردد ونوجوانان مبتلا به این کمبود اغلب غرغرو وعصبانی هستند.

مسأله دیگردرموردویتامین B₁ این است که بایدبگوییم،چون تارهای عصبی درتمامی نقاطبدن هستند این کمبود باعث کاهش انقباض جداره ی معده وروده شده وهضم مواد غذایی به تعویق می افتدوهمین امرباعث مشکلات سوءهاضمه برای دانش آموز ونوجوانان می گردد.

البته این مطلب که گفته شده بدان معنی نیست که به محض خوردن آب نبات علائم اولیه رخ بدهد.نه اینطور نیست،ولی به مرور این کمبود به وجود می آید.گاهی مشاهده کرده اید برخی بچه های سنین مدرسه بسیارنق نق می کنندوبی دلیل گریه می کنند؟یابعضی ازنوجوانان بسیارعصبانی هستند؟

بامطالعه رژیم غذایی آنها به این نکته پی می بریم که شکلات وآب نبات زیاد مصرف می کنند واغلب پدرها ومادرها برای رهایی ازگریه آنها تنقلاتی ازاین قبیل به آنها می دهند!

منابع غذایی ویتامین B₁

سبزیجات تازه،گوشت،نخود،مخمرآبجو،جوانه گندم.

 کمبود یدوخستگی:

کمبود ید باعث اختلالاتی درراه رفتن،صحبت کردن،فکرکردن وکارکردن می گردد.کمبود ید باعث کاهش آموزش پذیری وفراگیری کودکان می شود وهرچقدر خانواده هزینه صرف جبران آن کند غیرممکن می باشد ودانش آموزی که دارای کمبود ید می باشددچارافت تحصیلی می شود.

منابع ید:

غذاهای دریایی،ماهی،میگو،صدف،خرچنگ،نمک غنی شده (نمک یدددار)

 رابطه ی کمبودپروتئین وافت تحصیلی دربین دانش آموزان ونوجوانان:

پروتئین ها باعث ساخت بافت ها،آنزیم ها،هورمون ها،هموگلوبین ها،ترمیم بافت های آسیب دیده وپادتن و... می باشند.برخی پروتئین ها دربدن تولیدمی شود(غیرضروری)ولی برخی دیگر تولید نمی شوند(ضروری).

پس مصرف پروتئین بسیارمهم است.به علت اینکه دانش آموزان درسنین رشدمی باشندوبرای افزایش بافت ها وجودپروتئین بسیارضروری است.

منابع غنی پروتئین:

شیر،ماست،گوشت،پنیر،مغزها،حبوبات،سویا،مرغ،تخم مرغ،غذاهای دریایی

تهیه وتنظیم:رخساره مهردوست

کارشناس روانشناسی بالینی(مشاورآموزشگاه وحدت)

استفاده از منابع  فقط با ذکر منبع مجاز است !