وَالشَّمْسِ وَضُحَاهَا
پژوهش های اولیه درباره ی بازخورد نشان داده اند که توضیحات کتبی معلمان بر تکالیف و اوراق امتحانی دانش آموزان منجر به بهبود عملکرد آنها در آینده می شود.نتایج جدیدترین پژوهش ها نشان داده اند که در مورد دانش آموزان سالهای بالا (راهنمایی و دبیرستان) اظهارات کتبی معلمان بر اوراق دانش آموزان وقتی جنبه ی شخصی و غیر قالبی داشته باشد و انتقادهای سازنده ی معلم را شامل می شوند ، بسیار مؤثر می افتند.توصیه شده که بهتر است معلمان درباره ی اشتباهات و روش های غلط دانش آموزان توضیحات لازم را بنویسند و جنبه های مثبت آنها را نیز تقویت کنند.در این رابطه اگر معلمان پرسش های زیر را مورد توجه قرار دهند ، اظهار نظرهای آنان بر روی اوراق امتحانی دانش آموزان مفیدتر خواهد بود:
1. اشتباه اصلی کدام است؟
2. دلیل احتمالی دانش آموز برای ارتکاب به این اشتباه چیست؟
3. چگونه دانش آموز را هدایت کنیم تا دیگر این اشتباه را تکرار نکند؟
4. نکات مثبت این دانش آموز کدام اند؟
پژوهش های انجام شده نشان داده اند که برای دانش آموزان خردسال توضیحات شفاهی از کتبی مفیدترند.اما نکاتی که در مورد توضیحات کتبی گفتیم باید در شفاهی نیز رعایت شوند.البته استفاده از توضیحات کتبی مختصر نیز برای دانش آموزان خردسال خالی از فایده نیست.برای خردسالان (مقطع ابتدایی و پیش دبستانی) اظهارات معلم می توانند بیانات ساده ای چون " به به" ، "آفرین" ، "عالی" و از این قبیل باشند... این گونه اظهارات از یک نمره ی خشک و خالی اثر تقویتی بیشتری دارند.
در روايتي از امير المومنين علي عليه السلام آمده است كه : هر روزي كه انسان در آن به زشتي آلوده نگردد آن روز عيد است چرا كه زشتي مهمترين بستر ظهور نزاع ميان آدميان است وباعث برهم خوردن آرامش دروني و بيروني انسانها ميگردد و اين همان چيزي است كه با عيد يعني آرامش و شادماني منافات دارد .
از
سوي ديگر
حركت انسانها به سوي علم و معرفت همواره
با شادماني و نشاط توأم است خاصه آنكه وقتي انسان معناي جديدي كشف
ميكند ، ابتهاج زائد الوصفي تمام وجود آدمي را در بر ميگيرد ، آن لحظه
تازه عيد ناميده ميشود .
معناي ديگري كه از عيد,عارفان به ما آموخته اند ، جان باختن و قرباني كردن جان خويش در پاي معشوق است . و نماد ظاهري آن ايام حج و عيد قربان است كه حيواني را انسان به عنوان تحفه و هديه به طرف جايگاه معيني ميبرد تا براي كامل شدن عبادت قرباني كند . مولوي در اين معنا گفته است : خويش فربه مينماييم از پي قربان عيد كان قصاب عاشقان بس خوب و زيبا ميكشد
كشته شدن در
پاي محبوب و قرباني كردن خود مهمترين تعريفي است كه مولوي
ازعيد به ما ميدهد
در تمامي اين تعريفها عيد براي انسان مطرح شده است ،يعني ما در شرايط ويژه اي احساس مباركي و نو شوندگي داريم . اما به نظر ميرسد اين تازگي قبل از آنكه در رابطه با ما معني شود در باره توليد كننده اين شرايط يعني خداوند بايد معنا شود . چون خداوند � بديع السموات و الارض است � و خود را با عنوان �فتبارك الله احسن الخالقين� به ما معرفي نموده است .
واز سوي ديگر اين مباركي در تمامي ملك و ملكوت عالم جاري است ، لذا از اين خداي بزرگ و مبارك ميتوان هرلحظه طعم مباركي را چشيد به همين دليل اگر عيدي است اولاً از آن خداست نه از آن آدميان ، و اين معنا با ساير تعاريف آمده در باب عيد يك فرق گوهري دارد كه آن محوريت خداست .
دو
روز مانده به پایان جهان ، تازه فهمید که هیچ زندگی نکرده است . تقویمش پر
شده بود و تنها دو روز خط نخورده باقی مانده بود . پریشان شد و آشفته و
عصبانی ، نزد خدا رفت تا روزهای بیشتری از خدا بگیرد .
داد زد و بد و
بیراه گفت ، خدا سکوت کرد . آسمان و زمین را به هم ریخت ، خدا سکوت کرد .
جیغ زد و جار و جنجال راه انداخت ، خدا سکوت کرد . به پر و پای فرشته و
انسان پیچید ، خدا سکوت کرد . کفر گفت و سجاده دور انداخت ، خدا سکوت کرد
.دلش گرفت و گریست و به سجاده افتاد . خدا سکوتش را شکست و گفت : «عزیزم
اما یک روز دیگر هم رفت . تمام روز را به بد و بیراه و جار و جنجال از
دستدادی،تنها یک روز دیگر باقیاست. بیا و لااقل این یک روز را زندگی کن
. »
لا به لای هق هقش گفت: « اما با یک روز ! با یک روز چه کار می توان کرد !؟ »
خدا گفت : « آن کس که لذت یک روز زیستن را تجربه کند ، گویی که هزار سال زیسته است و آنکه امروزش را درنمی یابد ، هزار سال هم به کارش نمی آید .» و آنگاه سهم یک روز زندگی را در دستانش ریخت و گفت : « حالا برو و زندگی کن .»
او مات و مبهوت، به زندگی نگاه کرد که در گودی دستانش می درخشید . اما می ترسید حرکت کند ، می ترسید راه برود، می ترسید زندگی از لای انگشتانش بریزد . قدری ایستاد... بعد با خودش گفت :وقتی فردایی ندارم ، نگه داشتن این زندگی چه فایده ای دارد . بگذار این یک مشت زندگی را مصرف کنم .
آن وقت شروع به دویدن کرد زندگی را به سر و رویش پاشید ، زندگی را نوشید و زندگی را بویید و چنان به وجد آمد که دید می تواند تا ته دنیا بدود ، می تواند بال بزند ، می تواند پا روی خورشید بگذارد ، می تواند...
او در آن یک روز آسمانخراشی بنا نکرد ، زمینی را مالک نشد ، مقامی را به دست نیاورد اما ... اما در همان یک روز دست بر پوست درخت کشید . روی چمن خوابید . کفش دوزکی را تماشا کرد .
سرش را بالا گرفت و ابرها را دید و به آنهایی که نمی شناختندش سلام کرد و برای آنها که دوستش نداشتند از ته دل دعا کرد .
او در همان یک روز آشتی کرد و خندید و سبک شد ، لذت برد و سرشار شد و بخشید ، عاشق شد و عبور کرد و تمام شد .
او همان یک روز زندگی کرد اما فرشته ها در تقویم خدا نوشتند : « امروز او در گذشت ، کسی که هزار سال زیسته بود ! »
آخرای فصل پاییز یه درخت پیر و تنها
تنها برگی روی شاخش مونده بود میون برگا
یه شبی درخت به برگ گفت کاش بمونی در کنارم
آخه من میون برگا فقط تنها تورو دارم
وقتی برگ درخت و میدید داره از غصه می میره
با خدا راز و نیاز کرد اون و از درختنگیره
با دلی خورد و شکسته گفت نذار از اون جدا شم
ای خدا کاری بکن که تا بهار همین جا باشم
برگ تو خلوت شبونه از دلش با خدا میگفت
غافل از اینکه یه گوشه باد همه حرفاشو میشنفت
باد اومد با خنده ای گفت آخه این حرفا کدومه
با هجوم من رو شاخه عمر هردوتون تمومه
یه دفعه باد خیلی خشمگین با یه قدرت فراوون
سیلی زد به بگ و شخه تا بگیره از درخت جون
ولی برگ مثل یه کوهی به درخت چسبید و چسبید
تا که باد رفت پیش بارون ارونم فصه رو فهمید
بارون گفت با رعد و برقم میسوزونمش تا ریشه
تا که آثاری نمونه دیگه از درخت و بیشه
ولی بارونم مثل باد توی این بازی شکست خورد
به جایی رسید که بارون آرزوش این بود که می میرد
برگ نیافتاد و نیافتاد آخه این خواست خدا بود
هرکی زندگیشو باخته دلش از خدا جدا بود
دوش در عزلت جان فرسایی
داشتم همدم روشن‌زایی
شمع آن همدم دیرینه‌ی من
سوختن‌ها را آیینه‌ی من
همه شب مونس و دمسازم بود
همدم و همدل و همرازم بود
گرم می‌سوخت و می‌ساخت چو من
مستی خویش همی باخت چو من
گرچه آتش همه شب در تن داشت
نه فغان داشت و نه شیون داشت
گرچه می‌داد سر خویش به باد
خنده می‌کرد و به پا می‌استاد
تا سحر سوختنی چون من داشت
شب تاریک مرا روشن داشت
همه شب سوخت و آواز نکرد
به شکایت دهنی باز نکرد
شمع از سوختنش پروا نیست
که درین سوختن او تنها نیست
مرگ اگر آخر این ره چه اوست
نیز پروانه‌ی او همره اوست
به ازین چیست که دو یار به هم
ره سپارند سوی ملک عدم
نه یکی مانده گرفتار و نژند
و آن دگر رفته، رها گشته ز بند
من به عشق که بسوزم شب و روز
به امید که بسازم در سوز
که خورد غم چو در آیم از پای
خود که گرید چو تهی سازم جای
گر بسوزند پر و بال مرا
که خورد هیچ غم حال مرا
شب تنهایی و روز غم من
کیست جز سایه‌ی من همدم من
سایه را وش حکایت‌ها بود
شکوه‌ها بود و شکایت‌ها بود
قصه میگفت و پریشان میگفت
تب مگر داشت که هذیان میگفت
کس شنیدی سخن سایه شنفت؟
من شب دوش شنیدم، می گفت
ای تن خسته‌ی رنجور نزار
ای به جان آمده از یار و دیار
چند کاهد ز غم و رنج تنت
که تنم کاست ازین کاستنت
شاعر سوخته دل درد تو چیست
ای گل تازه رخ زرد تو چیست
نوز نشکفته چرا پژمردی
شاد ناگشته ز غم افسردی
شد خزان تازه بهار تو چرا
زود آمد شب تار تو چرا
عشق ناباخته بد نام شدی
دل نپرداخته نکام شدی
کس ندیدیم به نکامی تو
عاشقی نیست به بدنامی تو
دگران از می غفلت مست‌اند
فارغ از هر چه بلند و پست‌اند
می ز هر جام که شد می‌نوشند
با بد و نیک جهان می‌جوشند
نه به مانند تو نازک بین‌اند
هر کجا هست گلی می‌چینند
هر شبی با صنمی دم سازند
هر دمی دل به کسی می‌بازند
کام خود از گل و می می‌گیرند
نه به نکامی تو می‌میرند
گردش چرخ کسی راست به کام
که ندانست حلالی ز حرام
تو همه عمر غم دل خورده
خسته و سوخته و افسرده
نوز ناگشته جوان پیر شده
اول عمر و ز جان سیر شده
مردمی کرده به نامردم‌ها
نیش‌ها خورده ازین کژدم‌ها
دوستی کردی و دشمن گشتند
همه بر چشم تو سوزن گشتند
با همه خلق جهان یار شدند
چون رسیدند به تو مار شدند
آشنای همه و تنهایی
راستی را تو مگر عنقایی
شمع اشکی دو بیفشاند و بمرد
روشنایی بشد و سایه ببرد
باز من ماندم و این شام سیاه
آه از بخت سیه کار من، آه
